Ogólnopolski system monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów szkół wyższych (ELA) po raz kolejny przedstawia nowe informacje i uzupełnia dotychczasowe dane. Tej jesieni szczegółowej analizie porównawczej poddano zmiany w kształceniu doktorskim wynikłe z przejścia z modelu studiów doktoranckich na model szkół doktorskich. Dodatkowo, trzy moduły systemu wzbogacono o raporty, które bardziej precyzyjnie omawiają popularne zagadnienia.
Już po raz dziewiąty system ELA wspiera świat akademicki – osoby kandydujące na studia, studiujące, prowadzące badania naukowe, uczelnie i twórców polityk publicznych.
System ELA pozwolił na rzetelną ocenę kondycji uczelni położonych w mniejszych miejscowościach. Porównaliśmy sytuację absolwentów i absolwentek studiów magisterskich (II stopnia i jednolitych studiów magisterskich) z rocznika 2022 z uczelni z największych miast Polski (powyżej 500 tys. mieszkańców), z pozostałych miast na prawach powiatu oraz takich, które nie są miastami na prawach powiatu.
Władze uczelni należą do kluczowych odbiorców wyników prezentowanych w ramach Ogólnopolskiego systemu monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów szkół wyższych (ELA). Informacja o pozycji na rynku pracy osób, które osiągają poszczególne etapy kariery edukacyjnej jest ważną składową analiz znaczenia efektów kształcenia.
W ostatnich latach zmniejsza się liczba osób podejmujących studia II stopnia. Wzbudza to niepokoje w szkołach wyższych, które obawiają się o spadek atrakcyjności studiów II stopnia w porównaniu do innych opcji, w tym podjęcia pracy zawodowej. Może to skutkować spadkiem liczby kandydatów na studia II stopnia. Ale obserwowany spadek liczby kandydatów może również wynikać ze zmian demograficznych i utrzymującej się od wielu lat niskiej dzietności. W efekcie, spada liczba młodych osób, które potencjalnie mogą podejmować studia.
Skutkiem inwazji Rosji na Ukrainę był wzrost poczucia zagrożenia również w Polsce. System ELA pozwala na ocenę, czy ten wzrost obaw wpłynął także na rynek pracy absolwentów bezpieczeństwa wewnętrznego i bezpieczeństwa narodowego.
Działania podejmowane przez polskie uczelnie na rzecz umiędzynarodowienia, skutkują wzrostem liczby cudzoziemców kończących studia w Polsce. Dane systemu monitorowania ekonomicznych losów absolwentów ELA pozwalają ocenić, jaki jest udział absolwentów-cudzoziemców, którzy decydują się na podjęcie pracy w Polsce, a także jak wygląda ich wejście na krajowy rynek pracy.
System ELA pozwolił przyjrzeć się bliżej specyfice aktywności zawodowej absolwentów kierunków nowo powstałej dziedziny – nauk weterynaryjnych. Dziedzina ta została wydzielona z nauk rolniczych. To dobra okazja, by zestawić osiągnięcia na rynku pracy absolwentów osobnych dziś dziedzin kształcenia, aby zweryfikować czy ekonomiczne losy absolwentów nauk weterynaryjnych i nauk rolniczych faktycznie się różnią.
Nowe produkty w systemie ELA służące społeczności akademickiej, uczelniom oraz twórcom polityk edukacyjnych i ekspertom rynku pracy.
Dane systemu ELA pokazują, że dyplom jest ważnym sygnałem na rynku pracy. Absolwenci, którzy uzyskali dyplom częściej mają doświadczenie pracy, mają niższe ryzyko bezrobocia, a ich zarobki są porównywalne lub wyższe.
Uzyskanie stopnia doktora stanowi pierwszy istotny krok w kierunku kariery naukowej. W ramach systemu ELA sprawdzamy, jak osiągnięcie tego stopnia związane jest z sytuacją na rynku pracy, w szczególności z poziomem zarobków.
Decyzja o podjęciu kariery naukowej wiąże się z reguły z poważnymi wyrzeczeniami. Początkiem takiej kariery jest w większości przypadków podjęcie kształcenia doktoranckiego. Zaabsorbowanie pracą nad rozprawą, przygotowywanie badań naukowych, publikacji oraz obciążenia dydaktyczne to aktywności, które uniemożliwiają skoncentrowanie się na budowaniu pozycji na rynku pracy. Celem niniejszego krótkiego tekstu jest opisanie skali wyrzeczeń, na które decydują się młodzi adepci nauki z perspektywy ich sytuacji ekonomicznej oraz dynamiki różnic między ich pozycją na rynku pracy a sytuacją absolwentów z tych samych roczników, którzy nie zdecydowali się na podjęcie naukowych wyzwań związanych z doktoratem.
Co dziesiąty absolwent studiów licencjackich i co szósty studiów magisterskich i jednolitych zamieszkuje jedno z pięciu największych miast. Okazuje się, że pomimo korzystnej sytuacji na lokalnych rynkach pracy, absolwenci w tych miastach spotykają się z wyzwaniami. Chociaż ich nominalne zarobki są wysokie, to na tle przeciętnych lokalnych zarobków wypadają gorzej od ogółu absolwentów. Ponadto z reguły nieco dłużej poszukują oni pracy etatowej. Ryzyko bezrobocia wśród absolwentów z wielkich miast jest niższe, ale już na tle stopy bezrobocia z miejsca zamieszkania, jest relatywnie wyższe. Najlepiej, w relacji do sytuacji na lokalnym rynku pracy, radzą sobie absolwenci z Łodzi.
Czy negatywne konsekwencje się utrzymują, czy też zaczął się powrót do sytuacji sprzed pandemii?
Absolwenci których kierunków rozpoczynali swoje studia mając już doświadczenie etatu lub samozatrudnienia? Którzy absolwenci zdobywali takie doświadczenia w trakcie studiów?
Do tej pory ogólnopolski system monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów szkół wyższych (ELA) opisywał kariery zawodowe osobno dla poszczególnych roczników absolwentów. Od najnowszej, szóstej edycji ELA, eksperci Ośrodka Przetwarzania Informacji – Państwowego Instytutu Badawczego (OPI PIB) wprowadzili narzędzie, które umożliwia także łatwe i szybkie porównywanie sytuacji absolwentów z różnych roczników, na tych samych etapach kariery zawodowej. Nowa funkcjonalność dostępna jest już dla wszystkich od 6 lipca 2021 r.
Pandemia COVID-19 wpłynęła na rynek pracy. Przestój zatrudnienia, a także zamknięcie części branż, będące skutkiem wprowadzanych ograniczeń skutkowały trudniejszymi warunkami wejścia absolwentów na rynek pracy. Skutki te odczuli przede wszystkim absolwenci studiów I stopnia z 2019 r. którzy borykali się z relatywnie większym ryzykiem bezrobocia, a także zarabiali relatywnie mniej niż ich starsi koledzy.
Informatyk to zawód przyszłości. Wielu absolwentów szkół średnich wybiera ten kierunek, uważając że zagwarantuje im wysokie zarobki. Ale, czy tak faktycznie jest? W każdej edycji ogólnopolskiego systemu monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów szkół wyższych (ELA) bardzo wyraźnie widać, że absolwenci studiów informatycznych najlepiej sobie radzą na rynku pracy. Mają najwyższe zarobki i niskie ryzyko bezrobocia. Dane systemu ELA pokazują jednak, że są różnice pomiędzy absolwentami tego kierunku. Zarówno jeżeli popatrzymy na osiągane zarobki, jak i uwzględniając ryzyko bezrobocia.
System monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów szkół wyższych (ELA) stale się rozwija. Już jesienią tego roku każdy będzie mógł sprawdzić, jakie są zawodowe i naukowe losy doktorantów i osób z tytułem doktora. Najczęściej wyboru ścieżki naukowej dokonują absolwenci kierunków ścisłych i przyrodniczych, a najrzadziej – absolwenci kierunków z dziedziny nauk społecznych.
Zakończenie studiów to nie tylko czas rozpoczęcia aktywności zawodowej, ale również czas zakładania rodzin i podejmowania decyzji o posiadaniu dzieci. Dane z systemu monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów szkół wyższych (ELA) wskazują, że częściej na dzieci decydują się absolwentki zamieszkujące w mniejszych miejscowościach i na wsi. Biorąc natomiast pod uwagę dziedzinę studiów, częściej są to absolwentki nauk medycznych i o zdrowiu oraz nauk społecznych.
Absolwenci studiów prawniczych pięć lat po uzyskaniu dyplomu najczęściej kończą aplikację prawnicze i zakładają własne kancelarie. W ostatnim (piątym) roku monitorowania można zauważyć spadek ryzyka bezrobocia, które było odnotowane rok wcześniej), a także stabilizację zarobków na poziomie nieco poniżej średniego lokalnego wynagrodzenia.
Przez cały pięcioletni okres po ukończeniu studiów zarobki absolwentów stale rosną, a ich poziom bezrobocia stale spada – pokazują wyniki najnowsze edycji ogólnopolskiego systemu monitorowania ekonomicznych losów absolwentów szkół wyższych ELA. Jednak dla niektórych obszarów kształcenia dynamika zmian odbiega od tej reguły.
Absolwenci studiów 1. Stopnia powszechnie podejmują kształcenie na studiach 2. stopnia. Po uzyskaniu dyplomu znaczna część również zdobywa pierwsze doświadczenia zawodowe – często już pracując etatowo. Po okresie studiów 2. stopnia aktywność zawodowa znacząco intensyfikuje się i po pięciu latach ponad 90% absolwentów pracuje. Po pięciu latach stabilizuje się ryzyko bezrobocia i poziom zarobków.
Absolwenci poszukujący swojego miejsca na rynkach pracy małych miasteczek i wsi radzą sobie nie gorzej niż ich koledzy i koleżanki z dużych i wielkich miast. ELA pokazuje, że pod wieloma względami są nawet bardziej skuteczni na rynku pracy. Obala to kolejny mit – o prowincji jako miejscu rzekomo bez perspektyw.
Młodzi lekarze, pracują intensywnie, często łącząc pracę etatową z pracą nieetatową (np. kontrakt) lub samozatrudnieniem. W efekcie również osiągają wysokie zarobki w porównaniu do średniej lokalnej, prześcigając nawet informatyków.
Wśród absolwentów studiów biotechnologicznych i informatycznych lepiej wypadają absolwenci z dziedziny nauk technicznych. Magistrowie-inżynierowie w porównaniu do magistrów szybciej znajdują pracę, mają też relatywnie wyższe zarobki.
ELA zbadała losy absolwentów w mundurach. Okazało się, że skuteczniej od innych radzili sobie ze znalezieniem i utrzymaniem pracy. Byli też mniej narażeni na bezrobocie.
Które kierunki studiów dają szanse na najwyższe zarobki? Mamy odpowiedź Znamy już wyniki kolejnego badania Ekonomicznych Losów Absolwentów polskich uczelni. Pokazuje ono, jak odnalazły się na rynku pracy osoby, które ukończyły studia w 2017 roku.
Absolwenci medycyny i stomatologii to grupa, której prawie nie dotyka bezrobocie. Zarazem młodzi lekarze, a zwłaszcza dentyści, po odbyciu stażu często decydują się na pracę na własny rachunek – wynika z danych systemu ELA, prowadzonego na zlecenie Ministerstwa Edukacji i Nauki przez Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy.
Absolwenci studiów I stopnia PWSZ są bardziej ukierunkowani do wejścia na rynek pracy i częściej łączą studia z pracą zawodową. Osoby kończące studia II stopnia są bardziej zagrożone bezrobociem – jednak dotyczy to tylko tych absolwentów, którzy przed uzyskaniem dyplomu nie mieli doświadczenia zawodowego.
Najwyższe zarobki względne osiągają absolwenci z obszaru nauk ścisłych i obszaru nauk technicznych – wśród kierunków o najwyższych zarobkach względnych plasuje się informatyka. W przypadku nauk ścisłych w czołówce wysokich zarobków są absolwenci uczelni krakowskich, a także z Poznania i z Gdańska.
W wynikach systemu ELA wykres wskaźnika bezrobocia wśród absolwentów jednolitych studiów magisterskich zawiera ciekawe anomalie. Absolwenci jednolitych studiów magisterskich mniej więcej 17 miesięcy po ukończeniu uczelni masowo przechodzą na bezrobocie.
Absolwenci kierunków leśnych studiów zarówno I, jak II stopnia lepiej radzą sobie na rynku pracy niż inni. Już po studiach, zwłaszcza jeśli w ich trakcie pracowali, osiągają też średnio wyższe zarobki. Obrazują to dane zebrane w ramach systemu ELA, reprezentujące doświadczenia absolwentów z 2014 roku, którzy mają za sobą cztery lata funkcjonowania na rynku pracy.
Jak wykorzystać informacje, które zbiera o nas państwo, by pomóc maturzystom w życiowych wyborach, a uczelniom i biznesowi w strategicznych decyzjach ? Jak zbudować system informacji o absolwentach bez wydawania milionów ? Odpowiedzią jest ELA czyli system monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów.
Jeśli pracowałeś podczas studiów – masz większą szansę na znalezienie pracy etatowej lub samozatrudnienia po ich ukończeniu, zwłaszcza krótko po studiach. Z upływem czasu bowiem doświadczenie łączenia pracy ze studiami traci u pracodawców na znaczeniu. Twoje szanse na zatrudnienie dodatkowo rosną, jeśli jesteś absolwentem nauk technicznych albo nauk medycznych i o zdrowiu. Cechy takie jak Twoja płeć, wiek, wielkość miejscowości, w której mieszkasz, nie odgrywają poważniejszej roli.
Ukończenie studiów stacjonarnych i doświadczenie zawodowe nabywane w trakcie studiów to czynniki pozwalające na starcie zarobić więcej – to wnioski z analiz wynagrodzenia polskich absolwentów, które można znaleźć w ogólnopolskim systemie monitorowania Elektronicznych Losów Absolwentów (ELA). Kolejne odsłony portalu niedługo pozwolą śledzić ich losy nawet przez pięć kolejnych lat po opuszczeniu progów uczelni.
Osoby, które ukończyły w 2014 r. uczelnie niepubliczne zarabiały średnio 2982 PLN, czyli o ponad 160 PLN więcej niż absolwenci uczelni publicznych, wśród których średnie zarobki wyniosły 2820 PLN. To zasługa wcześniejszych doświadczeń na rynku pracy. Po uwzględnieniu tego czynnika szanse na najwyższe wynagrodzenie w pierwszym roku po studiach daje ukończenie studiów stacjonarnych na uczelni publicznej.
System ELA pokazał, że nadal mężczyźni częściej niż kobiety znajdują pracę (etatową lub samozatrudnienie) po zakończeniu studiów. źródło tych różnic można znaleźć wśród absolwentów nauk technicznych (różnice znikają, jeżeli z zestawienia wyeliminujemy nauki techniczne). Największy odsetek kobiet w naukach technicznych znajdziemy wśród absolwentów biotechnologii (79 %) oraz architektury i urbanistyki (73 %) a najmniej na automatyce i robotyce oraz elektronice (5 %).
Polska jest krajem zróżnicowanym gospodarczo, co przekłada się w istotny sposób na zarobkowanie absolwentów. Panuje powszechne przekonanie, że absolwent uczelni stołecznej będzie zarabiał więcej niż jego kolega, który ukończył uczelnię w małej miejscowości. Czy tak jest w istocie ?