Kto zarabia najlepiej na początku kariery naukowej?
Uzyskanie stopnia doktora stanowi pierwszy istotny krok w kierunku kariery naukowej. W ramach systemu ELA sprawdzamy, jak osiągnięcie tego stopnia związane jest z sytuacją na rynku pracy, w szczególności z poziomem zarobków.
Niniejsza analiza dotyczy wysokości zarobków osób z tytułem doktora. Nie uwzględniamy innych aspektów sytuacji na rynku pracy, bo ryzyko bezrobocia wśród osób ze stopniem doktora jest mniejsze niż 1%, czyli kilkakrotnie mniej niż wśród magistrów. Doktorzy z wielu placówek w ogóle nie doświadczają bezrobocia. Dlatego prezentacja rankingu koncentruje się wyłącznie na wynagrodzeniach.
Dla zapewnienia pełnej porównywalności (zarówno w czasie, jak i terytorialnie), rankingi bazują na Względnym Wskaźniku Zarobków, który uzyskane wynagrodzenia odnosi do średnich wynagrodzeń w powiecie zamieszkania osoby badanej. Dla pojedynczych roczników dla wielu placówek liczba wypromowanych doktorów jest zbyt mała do prezentacji wyników statystycznych. Z tego powodu analizy przedstawiane są łącznie dla trzech roczników – 2014-2016. Dzięki temu wyniki nie są tak narażone na jednostkowe odchylenia od ogólnego poziomu, zaś zastosowanie wskaźnika względnego pozwala traktować łącznie aktywności badanych w różnych okresach.
Ranking dziedzin kształcenia – inżynierowie znowu najlepsi
Rys. 1. Względny Wskaźnik Zarobków w pięciu kolejnych latach po uzyskaniu stopnia doktora w poszczególnych dziedzinach kształcenia
Przez cały analizowany okres najlepsze relatywne zarobki osiągali doktorzy z dziedziny nauk inżynieryjno-technicznych. Na drugim miejscu przez cały czas są nauki społeczne. Ostatnie dwa miejsca – nauki humanistyczne i nauki teologiczne.
Poniżej prezentujemy po pięć placówek, których doktorzy uzyskali najlepsze wyniki finansowe w ostatnim – piątym – roku objętym analizą. Na wykresach – dla ułatwienia interpretacji wyników – podajemy wartości Względnego Wskaźnika Zarobków dla ogółu doktorów z danej dziedziny nauki.
Dziedzina nauk humanistycznych
Wśród osób, które uzyskały stopień doktora w dziedzinie nauk humanistycznych zwraca uwagę najlepsza pozycja rynkowa doktorów, którzy uzyskali swój stopień w Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku. Jest to uczelnia niepubliczna, która wyprzedziła znacznie wszystkie publiczne uczelnie w Polsce. Może to wynikać z dużej liczby osób, które uzyskały doktorat w trybie eksternistycznym. Warto zwrócić uwagę na szybko rosnące względne zarobki doktorów po Uniwersytecie Rzeszowskim.
Rys 2. Względny Wskaźnik Zarobków w pięciu kolejnych latach po uzyskaniu stopnia doktora w dziedzinie nauk humanistycznych – pięć najlepszych placówek
Dziedzina nauk inżynieryjno-technicznych
Rys 3. Względny Wskaźnik Zarobków w pięciu kolejnych latach po uzyskaniu stopnia doktora w dziedzinie nauk inżynieryjno-technicznych – pięć najlepszych placówek
Pierwsza piątka w naukach inżynieryjno-technicznych nie różni się znacząco od siebie, jeżeli chodzi o względne zarobki. Generalnie doktorzy z tej dziedziny kształcenia uzyskują wysokie i stabilne zarobki. Na pierwszej pozycji w tej dziedzinie są ponownie doktorzy z Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza. Korzystna sytuacja na rynku pracy ponownie w rzeszowskiej uczelni może wskazywać na dynamiczne zmiany zachodzące na Podkarpaciu. Jednocześnie też absolwenci z Podkarpacia funkcjonują na jednym z trudniejszych rynków pracy w Polsce.
Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu
Rys 4. Względny Wskaźnik Zarobków w pięciu kolejnych latach po uzyskaniu stopnia doktora w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu – pięć najlepszych placówek
Na najwyższej pozycji doktorzy z łódzkiego Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki. Na kolejnych miejscach plasują się placówki z Warszawy oraz Lublina (Instytut Medycyny Wsi im. Witolda Chodźki).
Dziedzina nauk rolniczych
Rys 5. Względny Wskaźnik Zarobków w pięciu kolejnych latach po uzyskaniu stopnia doktora w dziedzinie nauk rolniczych – pięć najlepszych placówek
W dziedzinie nauk rolniczych wśród doktorów – podobnie jak wśród magistrów – sukcesy na rynku pracy osiągają osoby związane z naukami leśnymi. Bezapelacyjnie najlepsze wyniki finansowe osiągają doktorzy, którzy obronili doktorat w Instytucie Badawczym Leśnictwa w Sękocinie Starym. Wyprzedzili znacznie ośrodki z Poznania, Wrocławia Bydgoszczy i Krakowa.
Dziedzina nauk społecznych
Rys 6. Względny Wskaźnik Zarobków w pięciu kolejnych latach po uzyskaniu stopnia doktora w dziedzinie nauk społecznych – pięć najlepszych placówek
W rankingu w dziedzinie nauk społecznych zaskakuje pierwsza pozycja doktorów, którzy obronili doktorat na Politechnice Częstochowskiej – w dyscyplinie nauk o zarządzaniu i jakości. W okresie pięciu lat po uzyskaniu dyplomu wyprzedzili oni w zakresie względnych zarobków młodych naukowców ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, której doktorzy rozpoczęli swoją karierę naukową na podobnej (relatywnej) pozycji. Specyficznie kształtują się zarobki absolwentów Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie którzy z wysokiej pozycji tuż po uzyskaniu stopnia spadają poniżej dwójki liderów. W przypadku kolejnych dwóch uczelni obserwowany jest stopniowy wzrost relatywnych zarobków. Zwraca uwagę, że w pierwszej piątce dla nauk społecznych znaleźli się doktorzy po Akademii Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte – na tej wojskowej uczelni doktorat z nauk społecznych można uzyskać doktorat w dyscyplinie nauk o bezpieczeństwie.
Dziedzina nauk ścisłych i przyrodniczych
Rys 7. Względny Wskaźnik Zarobków w pięciu kolejnych latach po uzyskaniu stopnia doktora w dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych – pięć najlepszych placówek
Wśród doktorów z nauk ścisłych i przyrodniczych – podobnie jak w naukach inżynieryjno-technicznych – prym wiodą osoby, które doktorat obroniły na Politechnice Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza. Doktorzy ze stolicy Podkarpacia rywalizowali o pierwszą pozycję z doktorami z Wojskowej Akademii Technicznej im. Jarosława Dąbrowskiego.
Dziedzina nauk teologicznych
Rys 8. Względny Wskaźnik Zarobków w pięciu kolejnych latach po uzyskaniu stopnia doktora w dziedzinie nauk teologicznych – pięć najlepszych placówek
W dziedzinie nauk teologicznych zwraca uwagę niekwestionowana pierwsza pozycja doktorów teologii z Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. Doktorzy z pozostałych placówek naukowych lokują się w okolicach średniej dla całej dziedziny nauk teologicznych.
Dziedzina sztuki
Rys 9. Względny Wskaźnik Zarobków w pięciu kolejnych latach po uzyskaniu stopnia doktora w dziedzinie sztuki – pięć najlepszych placówek
Czołówka placówek, które wypromowały doktorów w dziedzinie sztuki nie różni się znacznie między sobą pod względem ich sytuacji finansowej. Zwraca natomiast uwagę, że cztery uczelnie spośród pierwszej piątki to akademie muzyczne. W gronie pierwszej piątki znalazła się poza nimi Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna im. Ludwika Solskiego w Krakowie.
