System ELA pozwolił przyjrzeć się bliżej specyfice aktywności zawodowej absolwentów kierunków nowo powstałej dziedziny – nauk weterynaryjnych. Dziedzina ta została wydzielona z nauk rolniczych. To dobra okazja, by zestawić osiągnięcia na rynku pracy absolwentów osobnych dziś dziedzin kształcenia, aby zweryfikować czy ekonomiczne losy absolwentów nauk weterynaryjnych i nauk rolniczych faktycznie się różnią.
W systemie ELA oczywiście jeszcze nie mamy informacji o absolwentach w ramach już wydzielonej dziedziny weterynarii. Jednak studia weterynaryjne są jednolitymi studiami magisterskimi, jako jedyne tego typu studia w dziedzinie nauk rolniczych przed wprowadzonym podziałem. Dane dotyczące sytuacji na rynku pracy tych absolwentów będą zestawiane z osiągnięciami absolwentów tych studiów rolniczych, które kończą się tytułem magistra, a więc studiów II stopnia. Aby potwierdzić stabilność obserwowanych różnic w dłuższej perspektywie, w analizie uwzględniamy wskaźniki dla absolwentów z 2017r. i lat późniejszych.
Analiza obejmuje dwa podstawowe wskaźniki wykorzystywane w systemie ELA: Względny Wskaźnik Zarobków (WWZ) oraz Względny Wskaźnik Bezrobocia (WWB) – wykorzystanie względnych wskaźników pozwala na porównanie losów absolwentów z różnych lat kalendarzowych. Dodatkowo, porównujemy udział samozatrudnionych wśród absolwentów, co wynika również ze specyfiki wykonywania zawodu weterynarza, która bardzo często wymaga założenia i prowadzenia działalności na własny rachunek.
Zarobki
Pierwszą z porównywanych cech na rynku pracy są osiągane przez absolwentów dochody z pracy, mierzone Względnym Wskaźnikiem Zarobków. Przedstawione poniżej wykresy pozwalają na porównanie WWZ absolwentów weterynarii i pozostałych absolwentów nauk rolniczych do pięciu lat po uzyskaniu dyplomu (w każdym z kolejnych porównywalnych lat ujętych jest mniej roczników absolwentów, ze względu na czas, który upłynął od uzyskania dyplomu).
Wykresy te ilustrują różnice w dynamice zarobków młodych weterynarzy i pozostałych absolwentów nauk rolniczych. W pierwszym okresie po studiach lekarze weterynarii zarabiają mniej efektywnie niż absolwenci kierunków rolniczych. Jednak w ciągu pięciu lat po dyplomie różnice te są coraz mniejsze, a w czwartym i piątym roku po uzyskaniu dyplomu zarobki weterynarzy osiągają poziom bardzo zbliżony do zarobków absolwentów studiów rolniczych.
Bezrobocie
Kolejną cechą, według której porównani zostali absolwenci weterynarii oraz innych kierunków z dziedziny nauk rolniczych, jest Względny Wskaźnik Bezrobocia (WWB).
Absolwenci weterynarii zaczynają swoją karierę na rynku pracy od bardzo wysokiego bezrobocia, które w przypadku roczników uzyskujących dyplom w okresie pandemii przekraczało ponad czterokrotnie stopę bezrobocia w powiecie zamieszkania. Jednak szybko bezrobocie spada do poziomu poniżej średniej stopy bezrobocia w miejscu zamieszkania. Poziom ten jest niski zarówno w porównaniu do poziomu bezrobocia wśród absolwentów kierunków rolniczych, jak i w stosunku do poziomu absolwentów ogółem.
Liczne rejestracje młodych weterynarzy jako bezrobotnych w początkowym okresie po dyplomie mogą być wyrazem podejmowanych przez nich strategii związanych z możliwością pozyskania środków ułatwiających początek ich aktywności zawodowej. W szczególności, młodzi weterynarze mogą korzystać z dostępnych instrumentów aktywnej polityki rynku pracy, wspierających zakładanie samodzielnej działalności gospodarczej. Jak pokażemy dalej, samozatrudnienie wyróżnia młodych weterynarzy spośród innych grup absolwentów.
Samozatrudnienie
Trzecią charakterystyką, która wyraźnie różnicuje absolwentów weterynarii i innych kierunków nauk rolniczych, jest udział osób, które decydują się na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej.
Młodzi weterynarze częściej niż absolwenci studiów rolniczych podejmują samozatrudnienie. Różnice te są zauważalne już w pierwszym roku po uzyskaniu dyplomu. Widać również nieco wyższe zainteresowanie taką formą aktywności wśród absolwentów z lat 2020-2021. W kolejnych latach udział prowadzących własną działalność weterynarzy rośnie – niemal jeden na czterech absolwentów weterynarii z lat 2017 i 2018 prowadził taką działalność w odpowiednio piątym i czwartym roku po uzyskaniu dyplomu. Wśród pozostałych absolwentów nauk rolniczych odsetek ten jest znacznie niższy.
